Η εφηβεία είναι μία περίοδος κρίσιμη και σημαντική στην αναπτυξιακή πορεία του παιδιού. Κατά τη περίοδο αυτή συντελούνται σημαντικές αλλαγές τόσο στη σωματική ανάπτυξη του παιδιού όσο και στη ψυχοσυναισθηματική του εξέλιξη.
Συχνά οι γονείς αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην επικοινωνία με τα παιδιά τους κατά τη περίοδο αυτή, οι οποίες οδηγούν σε κάποιες περιπτώσεις και σε ρήξη. Αναφέρεται συχνά τόσο από τους γονείς όσο και από τους εφήβους πως η επικοινωνία έχει χαθεί, δεν μπορούν να βρουν κανένα σημείο επαφής, δεν είναι εύκολο να σχετίζονται και δεν μπορούν να περάσουν ποιοτικό χρόνο μαζί όπως έκαναν παλαιότερα.
Είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν πως αυτή είναι μία μεταβατική περίοδος, κατά την οποία ο έφηβος χρειάζεται να έχει τη δυνατότητα και το χρόνο να διαμορφώσει τη προσωπικότητά του, να αναγνωρίσει τι είναι αυτό που τον δυσκολεύει, να δώσει προτεραιότητα στις σχέσεις με τους συνομηλίκους του και να οραματιστεί το μέλλον του.
Επομένως οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ορισμένες αρχές σχετικά με την επικοινωνία τους:
- Να αναγνωρίσουν και να σέβονται τη προσωπικότητα του παιδιού. Είναι σημαντικό ο έφηβος να νιώθει πως είναι μία ξεχωριστή ανθρώπινη οντότητα που έχει τη δυνατότητα μέσα στην οικογένεια να εξελιχθεί και να αυτονομηθεί με τον τρόπο που επιθυμεί.
- Να διαθέτουν χρόνο για τα παιδιά με τρόπο που να διευκολύνει και το πρόγραμμα του εφήβου και να επιλέγονται δραστηριότητες που να είναι ευχάριστες και για τον έφηβο.
- Πάντα είναι σημαντικό σε κάθε ηλικία να νιώθουν τα παιδιά πως υπάρχει κοινή γραμμή στη στάση των γονέων. Αυτό βοηθάει καλύτερα στην οριοθέτηση των παιδιών ακόμα και στον επαναπροσδιορισμό των ορίων που μπορεί να υπάρξει στη κρίσιμη περίοδο της εφηβείας.
- Κατανοούμε τις δυσκολίες του παιδιού και το ενθαρρύνουμε να βρει δικές του λύσεις που να ταιριάζουν στο χαρακτήρα και στη προσωπικότητά του. Είναι σημαντικό για τον έφηβο να νιώσει πως μπορεί να τα καταφέρει και να βρει λύσεις μόνος του αλλά έχοντας τη συμπαράσταση των γονέων του με τον τρόπο που τη χρειάζεται.
- Η συμπαράσταση στις αποτυχίες και στα λάθη του εφήβου είναι σημαντική αναγνωρίζοντας τη προσπάθεια που έχει κάνει ο έφηβος.
- Είναι πάντα σημαντικό οι γονείς να διατηρούν τη ψυχραιμία τους και να αντιδρούν με υπομονή και περίσκεψη σε όσα μπορεί να ακούν από τον έφηβο και διαφωνούν. Να αποφεύγονται ακρότητες και γενικεύσεις που δεν βοηθούν να κατανοήσει ο έφηβος τυχόν λάθη του. Συχνά ο έφηβος έχει την ανάγκη απλώς να εκφράσει τις σκέψεις του σε ανθρώπους που νιώθει ασφάλεια όπως οι γονείς του με σκοπό να όχι πάντα να τις πραγματοποιήσει.
- Οι γονείς πρέπει να έχουν στο μυαλό του πως πάντα λειτουργούν σαν πρότυπα για τα παιδιά τους οπότε και η δική τους συμπεριφορά μπορεί σε κάποιο βαθμό να καθορίζει τον τρόπο που λειτουργεί ένας έφηβος.
- Η αξία της σιωπής: Συχνά οι γονείς σπεύδουν να βρουν κάτι να απαντήσουν σε κάθε έκφραση δυσκολίας του εφήβου προσπαθώντας να τον ανακουφίσουν, ωστόσο αυτό μπορεί κάποιες φορές να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς η ανάγκη συχνά είναι μόνο να αποφορτιστούν μιλώντας για όσα τους απασχολούν χωρίς να αισθάνεται πως κάποιοι έχουν έτοιμες λύσεις για εκείνους.
ΚΟΡΟΒΗΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ