Η κατάθλιψη των εορτών
Τα Χριστούγεννα ίσως είναι η γιορτή που οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ταυτίσει με τη χαρά, τα δώρα, τα οικογενειακά τραπέζια, τις βόλτες και γενικότερα με πολλές «ευτυχισμένες στιγμές». Είναι όμως πάντα και για όλους τους ανθρώπους έτσι τα πράγματα;
Δυστυχώς η πραγματικότητα για ορισμένους συνανθρώπους μας είναι λίγο διαφορετική. Εδώ αναφερόμαστε σε όλους εκείνους που μπορεί στις γιορτές να είναι μόνοι, χωρίς φίλους, οικογένεια, παιδιά, συγγενείς, χωρίς δουλειά κ.τ.λ. Οι άνθρωποι αυτοί, τις ημέρες των εορτών συνήθως δεν έχουν καλή διάθεση, κλείνονται στον εαυτό τους, αποφεύγουν τις δημόσιες εμφανίσεις κ.α. Παίρνοντας, λοιπόν, ως αφορμή τα φετινά Χριστούγεννα που ήρθαν, θα θέλαμε να αναφερθούμε στους ανθρώπους αυτούς, προσπαθώντας να αναλύσουμε τη συναισθηματική τους κατάσταση, τη λεγόμενη «κατάθλιψη» των γιορτών.
Αρχικά θα απαντήσουμε εν συντομία στο ερώτημα: τι είναι η κατάθλιψη των γιορτών;
Θα λέγαμε ότι η κατάθλιψη των γιορτών αναφέρεται σε αυτό το συναίσθημα αγωνίας-άγχους-στεναχώριας το οποίο ξεκινά περίπου ένα μήνα πριν την έλευση της περιόδου των εορτών, και το οποίο μεγαλώνει συνεχώς, όσο αυτές πλησιάζουν.
Συνήθως οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτό το συναίσθημα τρέμουν στην ιδέα του ότι πλησιάζουν αυτές οι ημέρες, αισθάνονται ανηδονία (απώλεια ευχαρίστησης για το οτιδήποτε), επιλέγουν να είναι μακριά από όλους και όλα, βρίσκουν πάντα κάτι άσχημο να πουν, δημιουργούν άσχημη διάθεση και στους γύρω τους, δε βγαίνουν εύκολα από το σπίτι, κοιμούνται πολλές ώρες κ.α.
Στο σημείο αυτό θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μερικές απλές – πρακτικές συμβουλές σχετικά με το τι θα μπορούσε να κάνει ένας άνθρωπος που ανήκει στους εν δυνάμει «καταθλιπτικούς των εορτών».
- Ψάξτε από πριν τι δυνατότητες διασκέδασης υπάρχουν (μέρη με διάφορα εορταστικά ή μη events που πιθανά θα μας άρεσαν π.χ. δοκιμή κρασιού, ταβέρνες με ζωντανή μουσική, κάποια νέα μαγαζιά που δεν έχουμε ξανά επισκεφτεί κ.α.) και βάλτε ένα πρόγραμμα έτσι ώστε να μη χρειάζεται κατά τη διάρκεια των εορτών να υποβαλλόμαστε καθημερινά στην σκέψη «τι θα κάνω πάλι σήμερα, πάλι μόνος θα μείνω» κ.α.
- Προσπαθήστε να επανενεργοποιήσετε φιλίες με ανθρώπους που μπορεί να βρίσκονται στην ίδια θέση με εσάς και να θέλουν και αυτοί παρέα (π.χ. άνθρωποι που για κάποιους λόγους έχουν μείνει και αυτοί μόνοι).
- Δοκιμάστε στα μέρη που θα πάτε να κάνετε νέες γνωριμίες. Οι καινούργιες φιλίες – σχέσεις δημιουργούν ευχάριστη διάθεση και μας ιντριγκάρουν να ανακαλύψουμε στους άλλους ανθρώπους κάτι καινούργιο (που ίσως δεν είχαμε μέχρι τώρα) και κατ’ επέκταση να αναζητήσουμε περισσότερες εξόδους, εκδρομές κ.α.
- Οργανώστε μια εκδρομή σε μέρη που δεν έχετε ξαναπάει. Η γνωριμία νέων τόπων αυξάνει την περιέργεια, δημιουργεί ανυπομονησία, διευρύνει το νου, μας βγάζει από τη ρουτίνα της καθημερινότητας κ.α.
- Αποφύγετε το να μένετε μόνοι για πολύ ώρα στο σπίτι. Η πολύωρη παραμονή στο σπίτι, χωρίς παρέα, τις ημέρες των εορτών δημιουργεί ένα καταθλιπτικό συναίσθημα. Αυτό συμβαίνει επειδή συνεχώς τριγυρνάει στο μυαλό μας η σκέψη ότι όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι στον κόσμο βρίσκονται κάπου με τις οικογένειές τους, με φίλους κ.ο.κ. ενώ εμείς μόνοι.
- Δουλέψτε στο μυαλό σας τη σκέψη ότι «σημασία δεν έχουν αυτές οι εορτές αλλά οι κάθε επόμενες εορτές που θα έρθουν». Έτσι θα πρέπει να βάλουμε στόχο να τροποποιήσουμε με τέτοιο τρόπο τη ζωή μας έτσι ώστε την επόμενη φορά όλα να είναι καλύτερα και να μην ξαναπεράσουμε τα ίδια (π.χ. να έχω βρει φίλους, νέα χόμπι κ.α.).
- Να δουλέψουμε στο μυαλό μας τη σκέψη ότι «δεν είμαστε μόνο εμείς σε αυτή την κατάσταση αλλά και πολύ άλλοι ανά τον κόσμο». Όλοι αυτοί θα είναι δυστυχισμένοι στις ημέρες των εορτών; Αν όχι, τι θα κάνουν αυτοί και πως θα περάσουν καλά; Σκεπτόμενοι έτσι θα πάρουμε κουράγιο, δε θα παραιτηθούμε και θα ψάξουμε να βρούμε λύσεις.
Ολοκληρώνοντας θα θέλαμε να σταθούμε στο γεγονός ότι η χαρά ή η θλίψη των εορτών ξεκινά πρωτίστως από εμάς και τον τρόπο που θα προετοιμάσουμε από πριν τη σκέψη και την καθημερινότητά μας. Αν οργανωθούμε σωστά και έχουμε προετοιμαστεί κατάλληλα σχετικά με το τι θα κάνω όταν…. Όλα θα πάνε καλύτερα!
Κωστόπουλος Παναγιώτης
Ψυχολόγος
Υπ. Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Καταχώρηση Μηνύματος