Στη σύγχρονη απαιτητική καθημερινότητα, ζώντας σ’ ένα μεγάλο εύρος πολλών και σημαντικών αλλαγών, οι νέοι μας καλούνται να πάρουν σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό θα επηρεάσουν καθοριστικά το μέλλον τους. Μια τέτοια, πολύ σημαντική απόφαση, είναι και η επιλογή στα χρόνια του λυκείου τόσο ομάδας προσανατολισμού (κατεύθυνσης) όσο και στη συνέχεια των σχολών που θα στοχεύσουν στις πανελλαδικές εξετάσεις.
Πως μπορεί λοιπόν να βοηθήσει σε αυτές τις σημαντικές αποφάσεις ο επαγγελματικός προσανατολισμός;
Θα προσπαθήσουμε με συντομία να περιγράψουμε τι είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός, σε ποιους απευθύνεται, πως γίνεται σωστά, που αποσκοπεί και σε ποια ερωτήματα δίνει σαφείς απαντήσεις.
Τι είναι η επαγγελματική συμβουλευτική ή επαγγελματικός προσανατολισμός;
Είναι η συμβουλευτική διαδικασία, στην οποία τα προβλήματα που εξετάζονται έχουν σχέση με την παρούσα ή την μελλοντική επαγγελματική ζωή του ατόμου.
Σε ποιους απευθύνεται;
Σε μαθητές λυκείου, σε φοιτητές, σε επαγγελματίες, σε γονείς.
Ποιος ο βασικός στόχος;
Είναι να βοηθηθεί ο πελάτης στην κατανόηση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας του, τα οποία συνδέονται ή θα συνδεθούν με την επαγγελματική του σταδιοδρομία.
Πως εφαρμόζεται;
Εξειδικευμένοι Σύμβουλοί με τη χρήση τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού, συνεντεύξεων και άλλων δραστηριοτήτων, σε βοηθούν να επιλέξεις τις σπουδές που θα ακολουθήσεις, οι οποίες θα σε οδηγήσουν σε επαγγελματικές επιλογές που ανταποκρίνονται στις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά σου.
Ο Επαγγελματικός προσανατολισμός διεξάγεται σε τρία κύρια στάδια:
- Στο πρώτο στάδιο (1η συνάντηση) ο ειδικός του επαγγελματικού προσανατολισμού πραγματοποιεί την πρώτη δομημένη συνέντευξη με τον υποψήφιο, η οποία έχει διάρκεια 40-50 λεπτά. Στη συνέντευξη αυτή δίνονται πληροφορίες σχετικά με τα ενδιαφέροντα του υποψηφίου, τις προτιμήσεις του, την οικογενειακή του παράδοση, την απασχόληση των γονιών του κ.α.
- Στο δεύτερο στάδιο (2η συνάντηση) ο υποψήφιος πραγματοποιεί τοτεστ επαγγελματικού προσανατολισμού (π.χ. Career Gate Test K17), το οποίο διεξάγεται στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και έχει διάρκεια 30-45 λεπτά.
- Στο τρίτο στάδιο (3η συνάντηση) ο ειδικός του επαγγελματικού προσανατολισμού παρουσιάζει την προσωπική έκθεση – αποτελέσματα (50-60 σελίδες) του test επαγγελματικού προσανατολισμού στον υποψήφιο και τους γονείς του, ακολουθεί συζήτηση, δίνονται πληροφορίες για τις διάφορες σχολές – τμήματα, απαντώνται πιθανές ερωτήσεις και συντάσσεται μια τελική πρόταση του ειδικού μας προς το μαθητή (σχετικά με το που πιστεύουμε, με βάσει και τα στοιχεία της έκθεσής του, ότι θα ήταν καλύτερο γι’ αυτόν να προσανατολιστεί επαγγελματικά). Εφόσον κριθεί αναγκαίο, μπορεί να ακολουθήσουν και κάποιες επιπλέον συναντήσεις για περαιτέρω ενημέρωση του υποψηφίου και επίλυση των όποιων πιθανών αποριών προκύψουν.
Τα ήδη απαιτητικά χρόνια, γίνονται ακόμα πιο απαιτητικά καθώς παιδιά και γονείς καλούνται να πάρουν αποφάσεις σε τομείς που πιθανώς να μην γνωρίζουν και που τελικά δεν οφείλουν και να γνωρίζουν, αφού δεν είναι ειδικοί. Ερωτήματα όπως: Τι είναι οι ομάδες προσανατολισμού(κατευθύνσεις); Τι είναι τα επιστημονικά πεδία; Ποιες σχολές είναι μοναδικές στην Ελλάδα; Αυτό που θέλει να σπουδάσει το παιδί μου έχει μέλλον στη χώρα μας; Από ποια κατεύθυνση μπορεί να πάει στη σχολή που θέλει; Το μεταπτυχιακό που θέλει να κάνει στη συνέχεια υπάρχει στην Ελλάδα; Πως συμπληρώνεται ένα μηχανογραφικό δελτίο;Αν δεν μπω στη σχολή που θέλω τι άλλο θα μπορούσα να κάνω εναλλακτικά; Ποιο επάγγελμα ταιριάζει σε εμένα; κ.α. απασχολούν συχνά τη σκέψη τόσο των παιδιών όσο και των γονιών. Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, είναι που έρχεται να παρέμβει και να δώσει σημαντική βοήθεια ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός, καθώς είναι αυτός που θα δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα όπως τα παραπάνω.
Είναι καλό να αντιληφθούμε ότι το τι επάγγελμα θα ακολουθήσουμε είναι μια πολύ σημαντική απόφαση για τη ζωή μας, καθώς θα μας συντροφεύει καθημερινά για πολλά πολλά χρόνια. Ας εμπιστευτούμε λοιπόν τους ειδικούς, έτσι ώστε να μας βοηθήσουν να βρούμε ποιο επάγγελμα ταιριάζει σε εμάς !!!
Κωστόπουλος Παναγιώτης
Ψυχολόγος, Υπ. Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Καταχώρηση Μηνύματος