Η πρώτη φορά στο σχολείο αποτελεί σημαντική αλλαγή στη ζωή του παιδιού και της οικογένειας. Οι πρώτες μέρες συχνά συνοδεύονται από κλάματα και ψυχική κούραση τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Πρόκειται για μια έντονη περίοδο στη ζωή κάθε οικογένειας, η οποία χαρακτηρίζεται από συναισθηματικές δυσκολίες, που όμως με την ανάλογη καθοδήγηση μπορούν να ξεπεραστούν.
Είναι πολύ σημαντικό στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι τα συναισθήματα είναι έντονα όχι μόνο για το παιδί που θα πάει στο σχολείο αλλά και για τους γονείς, οι οποίοι έρχονται σε επαφή συνειδητά ή ασυνείδητα, με τις δικές τους εμπειρίες αποχωρισμού από την οικογένειά τους για να ενταχθούν στην κοινωνία ενός σχολείου. Ίσως μάλιστα για τους γονείς να είναι πιο επίπονο, καθώς σκέφτονται τη στιγμή του αποχωρισμού αρκετές ημέρες πριν αυτή έρθει.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας.
Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά, ιδιαίτερα σε αυτή την ηλικία που δεν ξέρουν τι ακριβώς να περιμένουν, να τα προετοιμάσουμε για την καινούργια αυτή εμπειρία.
Πώς μπορούμε να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας:
- Μπορούμε να τους δείξουμε το σχολείο περνώντας απ’ έξω, καλύτερα ακόμα να κάνουμε μια επίσκεψη μαζί, για να ξέρει ότι οι γονείς του διάλεξαν αυτό το μέρος γιατί το γνωρίζουν και το εμπιστεύονται. Είναι σημαντικό, το παιδί να δει το σχολείο σαν έναν όμορφο χώρο στον οποίο θα μάθει πολλά.
- Να του μιλήσετε για την πρώτη του ημέρα εκεί και να το βοηθήσετε να δημιουργήσει θετικές προσδοκίες τόσο για το σχολείο του όσο και για τη δασκάλα του.
- Να του εξηγήσουμε πως όπως η δουλειά των γονέων είναι να πηγαίνουν στην εργασία τους, έτσι και η δουλειά του παιδιού είναι να πηγαίνει στο σχολείο του.
- Θα βοηθούσε αν αγοράζαμε κάτι μαζί του, το οποίο θα το έχει κάθε μέρα επάνω του, όπως για παράδειγμα ένα παγούρι για νερό, η μια σχολική τσάντα κ.α.
- Είναι καλό να του μιλήσουμε για τα άλλα παιδιά που θα γνωρίσει εκεί, καθώς και για τις ωραίες δραστηριότητες που θα κάνει, π.χ. ζωγραφική, χειροτεχνία, τραγουδάκια κ.α., καθώς και για τη διαδικασία του διαλείμματος.
- Να του εξηγήσετε πού θα είστε εσείς όση ώρα αυτό θα είναι στο σχολείο, π.χ. στη δουλειά, καθώς και ότι αν του συμβεί κάτι μπορεί να το βοηθήσει και η δασκάλα του, η οποία θα ενδιαφέρεται πολύ για αυτό.
Τι να κάνουμε τις πρώτες ημέρες του σχολείου:
- Θα πρέπει να μιλήσουμε στο παιδί καθησυχαστικά, να το διαβεβαιώσουμε για την αγάπη των γονιών του, καθώς και ότι θα επιστρέψουμε σύντομα να το πάρουμε.
- Επειδή το πιθανότερο είναι ότι το παιδί μας θα κλάψει, καλό θα είναι να μην δίνουμε σημασία στο κλάμα και να μην το κάνουμε θέμα.
- Να το αποχαιρετήσουμε με αποφασιστικότητα, δείχνοντάς του ότι εμπιστευόμαστε την ικανότητά του να αντιμετωπίσει την κατάσταση.
- Όταν το παιδί κλαίει πολύ, καλό είναι οι γονείς να απομακρυνθούν σχετικά σύντομα, αντί να παραμείνουν προσπαθώντας να το ηρεμήσουν, γιατί έτσι το πρόβλημα εντείνεται. Επίσης, ας αναλογιστούμε ότι οι παιδαγωγοί είναι ειδικευμένοι σε αυτό που κάνουν και ότι έχουν την εμπειρία για να ηρεμήσουν το παιδί μας.
- Αν το παιδί διαμαρτύρεται για σωματικούς πόνους (σωματικοποίηση του άγχους αποχωρισμού), καλό είναι να το ακούσουμε με προσοχή, να το καθησυχάσουμε και να του πούμε ότι θα πάει σχολείο.
Απλές, μικρές, ευκολοεφάρμοστες συμβουλές που θα διευκολύνουν τόσο τη δική μας καθημερινότητα όσο και του παιδιού. Είναι σημαντικό να επιμείνουμε σε αυτή τη διαδικασία του αποχωρισμού και να μη διστάσουμε να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας αν το παιδί μας δυσκολευτεί πολύ στην προσαρμογή του στη νέα αυτή πρόκληση της ζωής του.
Πέρα από το παιδί, θα πρέπει και οι γονείς να αποδεχτούν τη μεγάλη αυτή αλλαγή στη ζωή τους. Για να βοηθήσει ο γονιός το παιδί του θα πρέπει πρωτίστως αυτός να έχει ενστερνιστεί τη νέα κατάσταση, να έχει αντιμετωπίσει το δικό του άγχος και να είναι διατεθειμένος να προχωρήσει με αποφασιστικότητα και υπομονή. Σκοπός, άλλωστε, του επιτυχημένου γονιού δεν είναι άλλος από το να προετοιμάσει το παιδί του να βγει ανεξάρτητο στην κοινωνία, και η διαδικασία του αποχωρισμού για τις πρώτες ημέρες στο σχολείο είναι το πρώτο μεγάλο βήμα.
Κωστόπουλος Παναγιώτης
Ψυχολόγος
Υποψήφιος Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Επιστημονικός Διευθυντής εταιρείας
Αμφιάραος Παιδί & Οικογένεια Ε.Π.Ε.
Καταχώρηση Μηνύματος